Tevessül’ü kabul eden muteber Alimlerin bir kısmı;

* İmâm Şâfiî.[1]

* İbnu Abdi’ll-Berr.

* Hâfız Ziya el-Makdisî.[2]

* İmâm, müfessir, Muhaddis Beğevi, Tef-sîr’inde[3]

* İmâm Kutrubî, Tefsîr’-inde.[4]

* Fahruddin er-Râzî[5]

* İmâm Hâfız Kadı İyaz, es-Şifâ da

* İmâm Hâfız İbnü’l-Cevzi, el-Vefâ’da Adem aley-hisselâm’ın tevessülünün hadîsini ve diğer tevessül hadîsini zikretti.

* Şeyhu’l-İslâm, İmâm Nevevî, el-İzâh’da.[6]

* İ-mâm Muhaddis Ebû’l-Vefâ İbnu Ukayl

* Abdül-ğanî el-Makdisî

* İ-mâm, Hâfız Munzirî

* Hâfız İbnu Kudâme el-Muğnî

* Hâfız Iraki[7]

* Hâfız Veli-yuddin el-Irâkî[8]

* Hâfız Şihâbud-din el-Cezerî, el-Hısnu’l-Hasîn’de.[9]

* Hâfız Alauddin Muğultay, İbnü Mâce Şerhi’nde.

*İmâm Mu-haddis fakîh müfessir İbnü Kesîr, Tefsîru Kur’ani’l-Azîm[10] ve el-Bidâye[11]de.

(O, el-Bidâye’de Â-dem aleyhisselâm’in tevessülünü zikretti ve uydurma olduğunu söylemedi.)[12]

Aynı eserde, Utbî’nin rivâyetinin isnâdının sahîh olduğunu söyledi[13] ve Müslümanların (Yemâme günündeki) şiârlarının ey Muhammed! yetiş olduğunu, anlattı.[14]

* Allâme Taftazani

* Seyyid Şerîf Cürcâ-nî.[15]

* Hâfız el-Heysemi Mecma-u’z-Zevâid’de

*İbnü Hacer el-Askalânî, Fet-hu’l-Bârî’de Nebî sallallâhu aleyhi ve sellem’in kabrine gelip O’nunla tevessül eden adamın kıssasını zikretti ve isnâdının sahîh olduğunu söyledi ve bu kişinin Sahâbe radıyallahu anhüm’dan Bilâl İbnü Haris olduğunu ifâde etti. Bu hâdiseye karşı da çıkmadı. [16]

* Allâme fakîh muhaddis İbnu’l-Emîri’l-Hâcc, Şer-hu’l-Münye’de.[17]

* Hâfız Sehâvî[18]

* İ-mâm Süyûtî, El-Hasâisü’l-Kübrâ’da Âdem aleyhisselâm’ın Nebî sallallâhu aleyhi ve sellem ile tevessülünü nakletti.

* Hâfız Münâvî

* Hâfız Muhaddis es-Semhûdî, Vefâu’l-Vefâ da.[19]

* İmâm, Hâfız Kastallani, el-Mevahibu’l-Ledünniyye’de.[20]

* Kemâlpaşa Zâde, Hadîs-i Erbaîn Şerhinde[21]

* Muhaddis, müfessir, fakîh Aliyyu’l-Kârî, Fet-hu Bâbi’l-İnâye’de.[22]

* Allâme Şihabuddin el-Hafâcî, Nesimu’r-Rıyâd isimli Şifâ Şerhi’n-de.[23]

* İmâm Hâfız Zürkanî, Şerhu’l-Mevâhib’de.[24]

* Hâfız Muhaddis Seyyid Muhammed Murtezâ ez-Zebîdî, el-Mu’ce-mu’l-Muhtass’ının birçok yerin-de.[25]

* Allâme Şevkânî Tühfe-tü’z-Zâkirîn[26] ve ed-Durrü’n-Na-dîd’de.[27]

* Müfessir İmâm Âlûsî, Rûhu’l-Meânî’sinde[28]

* İmâm Mu-haddis Abdü’l-Hayy el-Leknevî, (ölülerin işiteceğine dâir) Tezki-retü’r-Raşid’inde.

* Allâme Yûsuf ed-Dücvî (İmâm Kevserî’nin meşayıhından) Makâlât(ı içinde bir nice makâlede) Tevessül’ün meşrû’ olduğunu ilmi bir üslubla îzâh etmiştir.

* Allâme Şeyh Muhammed Bahît, Şifâu’s-Sikam Takdîminde.

* İmâm Muhaddis Zahid el-Kevserî, Mahku’t-Te-kavvul isimli makalesi ve İrğamu’l-Merîd isimli risâlesinde.

Ve daha niceleri…

Dipnotlar

[1] Tarih-i Bağdat’ta (1123 ) Sahîh bir isnâd ile, Makâlâtü’l-Kevserî.
[2] Kevserî, Mahku’t-Tekavvul, Makâlât.
[3] Beğavî, Tefsîr.
[4] İmâm Kurtubî, Tefsîr: 5265
[5] Et-Tefsîru’l-Kebîr:1131 (Nâziât:5. âyetin tefsîri), el-Metâlibu’l-Âliyye.7228, 7261-262, 7275-277
[6] İmâm Nevevî, el-Îzâh: 498
[7] İhyâ Hâmiş’i Tahrîci.
[8] Tarhu’t-Tesrîb:3297
[9] El-Hısnu’l-Hasîn.
[10] İbn-i Kesîr, Tefsîru Kur’anı’l-Azîm.
[11] İbnü Kesîr, el-Bidâye:1180
[12] İbnü Kesîr, el-Bidâye:1180
[13] İbnü Kesîr, el-Bidâye:1191
[14] İbnü Kesîr, el-Bidâye:6324
[15] Şerh-i Metâli’ Hâşiyesinde.
[16] [İbn-Hacer, Fethul Barî:2495],
[17] İbn-i Abidîn, Reddü’l-Muhtâr:5540
[18] El Kavlü’l-Bedî’
[19] Semhûdî, Vefâu’l-Vefâ: 41371-1382
[20] Hâfız Kastallani, el-Mevahibu’l-Ledünniyye: 2392
[21] Şerh-i Hadîs-i Erbaîn Tercümesi:27-30, H:18, Cemâl Efendi Matbaası:1316
[22] Aliyyu’l-Kârî, Fethu Bâbi’l-İnâye:2236 (Pakistan baskısı) ve Şerhu-Şifa’da
[23] Şıhabuddin el-Hafâcî, Nesimu’r-Rıyâz: 3398
[24] Hâfız Zurkani, Şerh-i mevahib:144
[25] Hâfız Muhaddis Seyyid Muhammed Murtezâ ez-Zebîdî, el-Mu’cemu’l-Muh tass:145, 158, 315, 451, 474, 704, 730
Kitabın muhakkıkı (!) zavallı buraların her birine i’tirâz etmiş.
[26] Allâme Şevkânî, Tühfetü’z-Zâkirîn:161
[27] Allâme Şevkânî, ed-Dürrü’n-Nadîd, er-Resâilü’s-Selefiyye: 147-150
[28] Tefsîru Rûhı’l-Meânî.